2 Nisan 2022

Ortak Üretim, Eşit Para Ödülü

 Öncelikle şunun altını çizelim: Erkek ve kadın tenisçilerin kendi mesleklerinden aynı parayı kazanması gibi bir durum söz konusu değil. ATP Turu'ndaki turnuvaların %90'ından fazlası, WTA Turu'ndaki muadillerine göre daha çok para ödülü dağıtıyor. Eşit para ödülü ise her iki tur için prestij seviyesi aynı olan ve erkek ve kadınların eş zamanlı olarak yarıştığı turnuvalarda geçerli bir uygulama. Bunlar da dört Grand Slam ve birkaç üst düzey organizasyondan ibaret. 

 Seyircilerin aynı biletle hem erkek hem de kadın maçlarını izleyebildiği, dolayısıyla gelirin ortaklaşa üretildiği turnuvalarda dağıtılan para ödülünün eşit olmasından daha doğal bir durum yok. Buna karşı çıkanlar ise maçları daha çok izlendiği için erkek tenisçilerin havuza daha çok para getirdiğini ve bu nedenle kadınlardan daha fazla kazanmaları gerektiğini öne sürmekteler. 

 Erkek tenisinin son yıllarda kalite ve rekabet açısından kadın tenisinin önünde olduğu tartışılmaz bir gerçek. Ancak bu üstünlük, dönemsel olarak sürekli el değiştiriyor. Nitekim milenyumun başında da WTA Turu, ATP Turu'na göre çok daha ilgi çekiciydi. Ayrıca ATP'nin şu anki cazibesinin neredeyse tamamını Roger Federer, Rafael Nadal ve Novak Djokovic gibi üç istisnai sporcuya borçlu olduğunu söylemek yanlış olmaz. Her biri en az 35 yaşını deviren bu üçlünün hükümranlığına alttan gelen oyuncuların yıllardır son veremiyor oluşu da söz konusu isimlerin emekliliği hâlinde ATP'nin bütün büyüsünü kaybedeceğinin ve dengenin WTA lehine değişeceğinin ipuçlarını veriyor.

 Öte yandan bir tenis maçının izlenme oranını yalnızca korta çıkan oyuncuların kariyerlerinin belirlemediğini de hatırlatmak gerek. Mücadelenin tarihsel önemi, oynayanların şöhreti veya turnuvanın düzenlendiği ülkenin vatandaşı olup olmaması gibi pek çok reyting faktörü mevcut. Kısacası elimizde kimin ne kadar çok para kazandırdığını somut bir şekilde ölçecek ve buna göre ödül taksimi yapacak bir sistem yok. 

 Eşit para ödülü karşıtları tarafından en çok kullanılan argümanlardan biri de Grand Slam turnuvalarında erkek maçlarının beş, kadın maçlarının ise üç set üzerinden oynanması. Ne var ki erkeklerin fizyolojik olarak kadınlardan daha güçlü olmasının doğurduğu bu sonuç emeğin ücretlendirilmesi noktasında hiçbir anlam ifade etmiyor. Zaten yaradılış kaynaklı farklılık olmasa erkek ve kadın tenisçiler birbirlerine karşı mücadele eder ve bu tartışmaların hiçbiri yaşanmazdı.

 Sonuç olarak erkek ve kadınların ortaklaşa katıldığı ve seviyesi ATP ve WTA Turu için aynı olan turnuvalarda eşit para ödülü kadın tenisçilerin en temel hakkıdır. Buradaki temel kriter, katma değerin birlikte üretilip üretilmediğidir. Diğer turnuvaların ödüllendirilmesi ise piyasa düzeni içinde her iki tur tarafından müstakil olarak yapılmaktadır. 

Hiç yorum yok: